Tweetle Paylaş WhatsApp'tan Gönder

Asitler, Bazlar ve Tuzlar

Asitler, bazlar ve tuzlar kimyanın en önemli konuları arasında yer alır. Üniversite sınavlarında bu konu özelinden sıkça soru geldiğinden öğrenciler ve öğretmenler bu konuya özel önem gösterir. Makalede asit, baz ve tuz kavramlarını, genel özelliklerini bu kavramlarla ilişkili olarak pH’ın ne olduğunu aktaracağız.

İlk olarak konuya kavramların tanımlarına açıklık getirmekle başlayalım.
 

3 Farklı Asit Baz Tanımı vardır.
Arrhenius Asit-Baz Tanımı (1884); sulu çözeltide Hidrojen ve Hidroksit iyonu vermelerine göre tanımlar.
Brønsted-Lowry Asit-Baz Tanımı (1923); proton alıp verme durumuna göre asitlik bazlık tanımı yapar.
Lewis Asit-Baz Tanımı; atomların bağlanma şekillerine göre tanımlar.

ASİT NEDİR?
En basit tanımı ile sulu çözelti içerisinde Hidrojen İyonu veren maddelere asit denir. Bir diğer deyişle proton verme eğiliminde olan maddelere asit denir.
İki farklı örnek vermek gerekirse:
HCI → H⁺ + CI^-
CH₃COOH → CH₃COO^- + H⁺

BAZ NEDİR?
Yine sulu çözeltisinde Hidroksit (OH^-) iyonu veren maddeler ise baz olarak tanımlanır. Diğer tanıma göre Proton (H⁺) alma eğilimindeki maddelere baz denir.
Örneğin:
NaOH → Na⁺(suda) + OH^- (suda )
 

TUZ NEDİR?
Asit ve bazlar karşılıklı tepkimeye girdiğinde su ve tuz meydana gelir. Bunun bir diğer adı da nötrleşme tepkimesidir. Tuzun suda çözünerek iyonlaşması suya iletkenlik özelliği sağlar.
NaOH(Baz) + HCl(Asit) → NaCl(Tuz) + H2O(Su)

Asitlik Bazlıkta En Genel Ölçüt: pH
Logaritma on tabanına göre Hidrojen (H+) iyonu konsantrasyonunun eksi logaritmasına pH denir. OH- iyonu konsantrasyonunun eksi logaritmasi ise pOH olarak tanımlanır. Fakat asitlik bazlıkta dünya genelinde pH kullanılır. Skalası 0 ile 14 arasındadır. Saf suyun pH değeri 7’dir ve 7 noktası nötr olarak kabul edilir. 7’den 0’a yaklaştıkça asitlik, 14’e yaklaştıkça bazlık artar. pOH’ta ise tam tersidir. 
pH = – log[H3O⁺] pH = – log [H⁺]

Kuvvetli ve Zayıf Asitlik-Bazlık
Asit ve baz içinde suda çözünürlük, iyonlaşma ne kadar kuvvetliyse asitlik bazlık o derece kuvvetlidir. Asit tamamen çözünebiliyor, iyonlaşabiliyorsa kuvvetli asittir.

ASİTLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ

• Asitlerin tatları ekşidir (Sirke, limon, üzüm vb.)
• Sulu çözeltilerinde iletkenlik özelliği vardır ve elektriği iletirler.
• Turnusol kağıdı ile teması halinde kağıdın rengini kırmızıya döndürür.
• Suda çözündüklerinde H⁺ yani Hidrojen iyonu verirler.
• Saf haldeyken elektrik akımı iletemezler.
• Yakıcı özellikleri vardır.
• Bazlarla nötrleşme tepkimesi esnasında ısı açığa çıkarırlar ki bu egzotermik özellik gösterdikleri anlamı taşır.

BAZLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ

• Sulu çözeltilerinde elektrik akımını iletirler
• Kırmızı turnusol kağıdı ile temas ettirildiğinde kağıdı maviye dönüştürürler.
• Sulu çözeltileri acımsı tattadır ve dokunduğunuzda elinize kayganlık hisse verir(Bazı sabunlar gibi)
• Baz maddeye fenolftalein çözeltisi damlattığınızda baz pembe renge dönüşür.
• Kuvvetli bazlar dokularda tahriş etkisi yaratır.
• Amonyağın buharı göze ve solunum yollarına zarar verir.

Bazı Organik Asitler:
Elma >>> Malik Asit
Üzüm >>> Tartarik Asit
Limon >>> Sitrik Asit
Kola >>> Karbonik Asit

Bazı Bazlar ve Formülleri:
Kalsiyum Hidroksit >>> Ca(OH)₂
Sodyum Hidroksit >>> NaOH
Amonyum Hidroksit >>> NH₄OH
 

Tweetle Paylaş WhatsApp'tan Gönder

Yorum Yaz